Poradnik ucznia: jak czytać efektywnie

czytanieEfektywne czytanie… czyli co? Szybkie składanie literek? Przeczytanie lektury szkolnej w godzinę? Raczej nie zamierzamy się tu zajmować nauką stricte szybkiego czytania.

Szybkie czytanie przydaje się, jeśli w krótkim czasie chcemy przeanalizować duże ilości materiału. Ma jednak wady – niewiele zostaje po nim w głowie. Mistrzowie szybkiego czytania sami przyznają, że z 1000-stronicowej książki pamiętają jedynie część fabuły, głównych bohaterów, a umykają im drobiazgi. Niewiele więcej zostaje im z książek naukowych i podręczników. Jeśli więc zależy ci na skutecznym uczeniu się – musisz zastosowań inne metody przy czytaniu. Jakie – przedstawi je Maria, która prowadzi korepetycje z języka polskiego w Częstochowie.

W jaki sposób czytasz?

Na początek musisz przyjrzeć się sposobowi, w jaki czytasz – mówi Maria – Czy otwierasz usta? Sylabizujesz? Czytasz słowo po słowie? Jeśli tak – najpierw musisz poćwiczyć samą umiejętność płynnego czytania. Dzięki temu będziesz szybciej zapoznawał się z danym tekstem, ale bez straty jakości jego przyswajania. Trening czyni mistrza – większość z tych nawyków możesz zmienić już w czasie jednego miesiąca. Kolejną sprawą jest kwestia, gdzie i jak czytasz. Znaczenie ma oświetlenie – powinno być przyjazne dla oczu, jeśli wzrok szybko się męczy, to nie chce się nam skupiać na tekście. Warto wybierać (jeśli oczywiście masz na to wpływ) publikacje z dużymi, przejrzystymi czcionkami – taki druk czyta się po prostu przyjemniej.

Analiza stylu czytania jest krokiem wyjściowym do poprawienia skupienia i zapamiętywania większej ilości informacji.

Jak najwięcej zapamiętać z czytanego materiału?

Co radzi Maria: Jeśli czytasz płynnie, to czas popracować nad kolejnymi krokami. Przede wszystkim – warto czytać tekst uważnie, ale raz. Wbrew pozorom niewiele zapamiętuje się z kolejnej lektury tego samego fragmentu tekstu. Nasz mózg odbiera to jako coś, co już zna, więc „prześlizguje” się po druku. Dlatego tak bardzo ważne jest pierwsze czytanie. W jego trakcie warto skupić się maksymalnie, jeśli czujemy, że odpływamy – lepiej zrobić sobie przerwę. Jednak uważne czytanie nie oznacza wolnego czytania – należy zachowywać odpowiednie tempo i zwracać uwagę, by nie pielęgnować starych nawyków.

Strategie efektywnego czytania, polecane przez Marię:

  • staraj się maksymalnie skupić na tekście, dzięki temu zapamiętasz jak najwięcej;

  • w czasie czytania rób notatki, w sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada, może to być lista, mapa myśli, same hasła;

  • po przeczytania rozdziału albo paragrafu zadawaj sobie pytania: o czym był tekst? Jakie są najważniejsze informacje? Możesz krótko samemu sobie opowiedzieć przeczytaną treść, to jedna z najlepszych metod zapamiętywania;

  • czytaj z nośnika, który najbardziej lubisz: papierowej książki, czytnika, smartfona lub tabletu. Ważny jest Twój komfort.

Parę słów o efektach…

A po co pielęgnować w sobie umiejętność uważnego czytania? Daje ona kilka rezultatów: po pierwsze – więcej pamiętamy z lektury tekstu, po drugie nie musimy tak często wracać do niego ponownie (a przy robieniu notatek często wcale), po trzecie gimnastykuje nasz umysł. To wszystko prowadzi do celu: mniej czasu potrzeba na naukę, by osiągać dobre stopnie w szkole.

Maria Wolanin – polonistka i korepetytorka, a także zapalona czytelniczka i propagatorka literatury, uczy języka polskiego w Edun Korepetycje w Częstochowie, działa także w miejscowym klubie literackim.