Złotnictwo i złocone przedmioty

Złoto jest zbyt drogie, by każdy mógł sobie pozwolić na nabycie przedmiotów z niego wykonanych. Złotnictwo stanowi sztukę która rozwijała się od dawnych wieków. Jeszcze zanim odkryta została metoda galwanizacji już wówczas praktykowano nakładanie złota w postaci listków. Nie znano wówczas jeszcze technik galwanoplastycznych. Zaś przedmiot pozłocony wygląda tak jakby był naprawdę z autentycznego szczerego złota.

Złocenie pudełka pozwalało na stworzenie wrażenia że to pudełko naprawdę jest ze złota. Na podstawie zachowanych zabytków nie bardzo jesteśmy w stanie zrekonstruować pełen obraz twórczości złotników w minionych stuleciach. Pożary, wojny, zubożenie i zmiany w modzie uszczupliły dość poważnie niegdyś zasobne skarbce kościelne i szlacheckie. W testamentach, rejestrach wyposażenia i spisach inwentarzowych szlacheckich lub kościelnych skarbców odnaleźć można znaczną liczbę naczyń liturgicznych, zastaw stołowych oraz biżuterii i innych precjozów które są znane jedynie z opisów.

złocenie pudełka

Dawne dokumenty nie mogą być całkiem wiarygodne przy próbie rekonstrukcji twórczości złotników. Wiele z opisanych w nich przedmiotów mogło się do naszego kraju przedostać z zagranicy. W inwentarzach z 1612 roku wymieniano między innymi puchary z muszli, zdobione kamieniami szlachetnymi i perłami w oprawie ze złoconego srebra. Bogatszy zestaw świeckich wyrobów pojawił się dopiero z złotnictwie gotyckim. Wtedy narzędzia użytkowe miały prostą formę i skromna dekorację. Mieszczanin średniowieczny nie zawsze mógł sobie pozwolić na zakup ozdobnych naczyń lub biżuterii, w związku z czym wypożyczał je na rozmaite uczty czy inne uroczystości.

Do najbardziej popularnych elementów wyposażenia mieszczańskich kredensów należały złocone pudełka, sztućce. Bogatszą dekorację miały łyżki, które były ofiarowywane jako dar z okazji chrztu lub też innych uroczystych wydarzeń. Takie łyżki można było komuś sprezentować wkładając je do złoconych pudełek. W pracach złotników przeplatają się rozmaite style, tendencje które odzwierciedlały ówczesny formalny eklektyzm. Kształt i dekoracja wyrobów złotniczych bywały uzależnione od okazji, dla której powstały. Dotyczyło to oczywiście także i złoconych pudełek. Nawet rady miejskie składały zamówienia na tego typu usługi złotnicze. Miały być to prezenty dla rozmaitych dostojników.